Takım elbise ile ilgili düşüncelerim ayakkabı konusunda da geçerli: Her erkeğin en az bir çift siyah ayakkabısı bulunmalı. Hatta, özel günlerde ve davetlerde giymek üzere çok iyi durumda bir çift ayakkabı kenarda beklemeli; özel bir davete mecburiyetten yıllardır giymekte olduğunuz yıpranmış bir ayakkabı ile gitmek istemezsiniz.
Daha sonrasında bir yol ayrımına geliyoruz: Siyah ayakkabılarla devam etmek, ya da kahverengi ayakkabılara da bulaşmak. Bulaşmak diyorum, çünkü kahverengi ayakkabı demek kahverengi kemer, çanta, cüzdan hatta saat kayışı demek; ek maaliyet demek. Yolun henüz başında ve kıyafet konusunda sınırlı bütçesi olanlar için bir süre siyah ile devam etmek mantıklı olabilir, ama eninde sonunda kahverengi ile yolların keşişmesi kaçınılmaz olacak.
Siyah ayakkabılar garantilidir, her renk takım elbisenin altına rahatlıkla giyebilirsiniz (yalnızca kahverengi takım elbise ile giymek uygun olmaz, ama zaten daha önceki bir yazımda kahverengi takım elbiseyi hayatımdan çıkardığımı söylemiştim; bu yüzden bu seçeneği devre dışı bırakabilirim). Kahverengi ayakkabılar ise bence siyaha göre daha klas, şık ve cesurdur. Kahverengi ayakkabıları da siyah dışında her renk takım elbisenin altına giyebilirsiniz (Gözünüzü seveyim siyah takım elbise ile kahverengi ayakkabı giymeyin; siyah takım elbise özeldir, hakkını verin. James Bond’u hiç siyah takım elbise ve kahverengi ayakkabı ile gördünüz mü?).
Kahverengi ayakkabılarla ilgili olarak önemli bir hatırlatma yapayım; kahverengi ayakkabı giydiğiniz zaman, kullandığınız diğer tüm deri aksesuarların da (kemer, çanta, cüzdan ve deri ise saat kayışı) kahverengi, hatta aynı ton kahverengi olmasına özen gösterin. Bir de öneri, kahverengi ayakkabı giydiğinizde kahverengi ile uyumlu renkte (ya da takım elbiseniz ile aynı tonda değil, kontrast bir renkte) bir kravat takın; böylece kahverengi ayakkabıları bilinçli olarak şık görünmek için giydiğinizi vurgulamış olursunuz. Örneğin gri bir takım elbise ve beyaz gömlek ile kahverengi ayakkabı giyiyorsanız, gri-siyah tonlarında değil de; sarı, turuncu, hardal, vb. renklerde bir kravat çok daha şık duracaktır.
Kahverengi ayakkabılar ile giyilecek çoraplar konusunda da birkaç cümle yazayım. En garantili tercih takım elbise ya da ayakkabı ile aynı renk çorap olur (Şahsen ayakkabı ile aynı renk olmasını daha çok tercih ediyorum). Elbette, her ikisine birden uygun bir çorap bulursanız harika olur (Örneğin gri bir takım elbisenin altına, kahverengi tonlarına yakın gri bir çorap bulabilirseniz, rahatlıkla kullanabilirsiniz). Farklı bir tarz yaratmak isterseniz, takım elbisenizin renginde ve üzeri kahverengi baklava desenli (ya da kahverengi üzerine takım elbisenizin tonlarında baklava desenli) çoraplar tercih edebilirsiniz. Şahsen pek tercih etmemekle birlikte, aykırı bir tarz yaratarak kravatınız ya da gömleğinizle uyumlu tamamen farklı renkte bir çorap giyebilirsiniz. Baklava desenli ve farklı renklerde çoraplar kullanacaksanız, bu tercihi bilinçli olarak yaptığınızı vurgulamak amacıyla, pantolon paçalarını daha dar ve kısa olacak şekilde kullanmanızı öneririm. Örnekler için şu yazımı okumak isteyebilirsiniz.
Ayrıca, tamamen kişisel bir tercihimi paylaşayım; rasyonel bir gerekçe sunamamakla birlikte taba ayakkabılara bir türlü kanım ısınmadı. Takım elbise ile giydiğim ayakkabıların daha koyu bir tonda olması gerektiğini düşünüyorum; bu yüzden resimdeki ayakkabıdan daha açık renkli ayakkabıları tercih etmiyorum.
Siyah ve kahverengi dışındaki renklere gelirsek, takım elbise altına siyah ve kahverengiden başka renk ayakkabı giymeyi düşünemiyorum bile. Klasik ayakkabı mağazalarında az sayıda da olsa bordo renkte ayakkabılar görebilirsiniz; ben bordoyu çok daha spor bir tarz olarak algılıyorum ve takım elbise altına tercih etmiyorum. En son lisedeyken lacivert ceket ve gri pantolondan ibaret üniformanın altına giymiştim, öyle söyleyeyim 🙂
Son olarak parlaklık konusuna değineyim: Parlak görünümlü açma deriler, nispeten kolay çatladığı için (özellikle yürürken ayakkabının kırıldığı burun kısmında), kendi adıma tercih etmiyorum. Rugan ayakkabıların da yalnızca smokin ile giyilmesi, takım elbise altına “asla” düşünülmemesi gerektiğini belirteyim.